Hình ảnh chiếc võng quá đỗi quen thuộc đối với người dân Việt Nam, đặc biệt vào mỗi buổi trưa hè. Vì thế, tự bao giờ nó đã hằn sâu trong tiềm thức con người chúng ta.
Mặc dù vậy, nhưng không phải lúc nào đu đưa trên chiếc võng đều tốt, hơn nữa là trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Vậy cách cai võng cho bé là gì? Tại sao không nên nằm quá lâu? Các mẹ quan tâm, đừng bỏ lỡ bài viết dưới đây.
1. TẠI SAO MẸ HAY CHO TRẺ NẰM VÕNG?
Đưa võng ru con ngủ là truyền thống xa xưa của mỗi gia đình, cũng đã đi sâu vào tiềm thức dạy con trẻ của các bậc cha mẹ ông bà. Vậy nên đến ngày nay tuy có nhiều bài viết, báo cáo chỉ ra tác hại của việc cho trẻ nằm võng quá sớm nhưng nhiều mẹ vẫn “không quan tâm” và vẫn nuôi dạy con trẻ theo cách đó. Bởi suy nghĩ “chưa thấy ai bị thế bao giờ” và “nó không chịu nằm giường thì cho nó nằm võng thôi” từ đó vô tình tình tạo thói quen cho trẻ. Như vậy là không tốt.
Khí hậu nước ta thuộc dạng nóng ẩm. Những ngày nắng nóng, oi bức thường rất khó chịu kể cả người lớn và trẻ nhỏ. Bởi thế, chiếc võng phát huy được ưu điểm của mình. Nằm võng thường thoáng mát làm cho trẻ thấy dễ chịu hơn. Cộng thêm với cái quạt gió thì chả có lí do gì trẻ quấy khóc, khó chịu.
Nhịp võng đu đưa thường dễ đi vào giấc ngủ, làm cho bé ngủ sâu hơn. Khi ấy mẹ có nhiều thời gian rảnh để làm việc khác. Thế nhưng, bên trong nó còn tiềm ẩn vô số các mặt hại mà nhiều người chưa thấy. Do đó, nên tìm cách cai võng cho bé càng sớm càng tốt.
2. Trẻ Sơ Sinh Nằm Võng Có Tốt Không
Theo kinh nghiệm truyền lại thì các mẹ được khuyên là nên cho con nằm võng. Bé sẽ ngủ ngon, sâu giấc. Ngoài ra còn giúp đầu bé tròn, đẹp, không sợ bị bẹp đầu.
Nhưng ngày nay, có nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng. Nếu cho trẻ sơ sinh nằm võng nhiều sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển của hệ xương và trí tuệ của trẻ.
Chính vì vậy, em thường hay đưa vấn đề nên hay không nên cho trẻ sơ sinh nằm võng ra cùng bàn luận với các bà, các chị.
Phần lớn thường nhận được câu trả lời là:
“Ngày xưa mẹ nuôi mày cho nằm võng suốt nên đầu của mày bây giờ mới tròn thế kia đấy, có việc gì đâu“
Đúng vậy, đã từ lâu trẻ sơ sinh ở nhiều nước Châu Á nói chung, Việt Nam nói riêng có giấc ngủ suốt nhiều năm trên võng. Nhưng chúng ta đã không biết về Hội chứng đột tử xảy ra ở trẻ sơ sinh ( viết tắt là SIDS ) khi ngủ võng. Ngoài ra còn một số vấn đề khác ảnh hưởng đến sự phát triển toàn diện của trẻ chẳng hạn như: hội chứng rung lắc, hội chứng nghiện võng,…
Vì thế, ngày nay các chuyên gia không khuyến khích trẻ sơ sinh nằm võng truyền thống. Bởi vì có tác động không tốt đến trẻ.
Nhưng nếu trẻ chưa thể cai võng. Thì bài viết này sẽ có những hướng dẫn về an toàn khi trẻ ngủ võng kèm theo nhiều phương pháp cai võng hiệu quả cho trẻ.
Võng truyền thống là võng được làm bằng vải, sợi thừng được căng hai đầu mắc vào dầm trần, cột nhà hoặc khung kim loại.
Tại sao trẻ nằm võng lại ngủ ngon
Khi trẻ sơ sinh ngủ võng, cơ thể bé sẽ được ôm khít khao giống như được quấn tã giúp trẻ có cảm giác an toàn. Kết hợp với cảm giác đu đưa như khi còn ở trong bụng mẹ nên trẻ ngủ rất say giấc.
Nằm võng nhiều có hại không
Tuy rằng trẻ sơ sinh nằm võng cho bé bú thường hay ngủ ngon, say giấc. Nhưng cũng có rất nhiều mặt hạn chế và tác động không tốt về cả thể chất lẫn tinh thần của bé.
Các mẹ có thể thấy, trẻ sẽ quen với chuyển động lắc lư của võng khi ngủ. Nếu để lâu dài thì đây gần như nhu cầu không thể thiếu của trẻ. Và trẻ càng lớn sẽ càng phụ thuộc vào võng, nên rất khó cai võng.
Đối với các bé dưới 1 tháng tuổi, cơ hàm và cổ bé thường yếu. Nếu cho bé nằm võng có thể gây khó thở.
Với bé từ 4-5 tháng tuổi, đã có khả năng lẫy. Nếu bé lăn trong võng, có thể khiến bé bị lật úp, bít đường thở hoặc ngã xuống đất rất nguy hiểm.
Chưa kể nếu nằm võng nhiều sẽ ảnh hưởng đến cấu trúc xương bé khi lớn. Do đặc thù độ cong của võng, ko có khả năng đỡ vai và lưng. Vì vậy, có thể làm bé bị gù, dáng đi không thẳng khi lớn.
Nếu đưa võng mạnh cho bé khi ngủ, có thể làm bé bị say. Đặc biệt có thể làm tổn thương nghiêm trọng đến trí não còn non nớt của trẻ sơ sinh.
Tuy nhiên, trong một số trường hợp. Vì chưa thể cai võng ngay lập tức cho bé, các mẹ có thể áp dụng một số cách dưới đây để giảm tối đa tác động tiêu cực lên bé khi nằm võng.
Bé nằm võng đúng cách
Điều đầu tiên, đặc biệt phải nhớ là luôn luôn đặt bé nằm ngửa. Không cho bé nằm nghiêng hoặc nằm sấp để giảm hội chứng đột tử SIDS .
Sử dụng một tấm đệm ngay bên dưới võng phòng trường hợp bé lăn rơi ra khỏi võng.
Vải làm võng nên là cotton hoặc vải lanh mềm, mát. Đảm bảo chắn chắn rằng trạng thái của bề vải không bị rách, mục.
Chọn loại võng có khung chắc chắn, dễ dàng tháo lắp để giặt khi cần thiết. Điều chỉnh chiều cao của võng càng sát mặt sàn càng tốt. Điều này giảm tối thiểu khả năng bé bị chấn thương khi rơi khỏi võng.
Nếu là võng treo vào dầm trần, cần thường xuyên kiểm tra các nút buộc. Đảm bảo chắc chắn không có bất kỳ sự cố nào xảy ra với bé.
Không đặt các loại gối mềm, gấu bông hoặc bất kỳ một loại đồ chơi nào có nhiều chi tiết, tua dua, ruy băng. Vì có nguy cơ gây nghẹt thở, siết cổ bé.
Nếu nhà có anh chị lớn, không cho trèo leo và nằm cùng với bé. Đặc biệt, cần quan sát đề phòng trường hợp đung đưa bé quá mạnh.
Luôn luôn đảm bảo con ở trong tầm quan sát của các mẹ.
Cuối cùng, để tránh con nằm bị cong vẹo và rất thoáng mát. Các mẹ nên sử dụng chiếu và tấm lót khi cho trẻ nằm võng. Hoặc một phương án nữa có thể thay thế là các mẹ cho bé nằm nôi điện. Nếu như các mẹ không làm đúng hướng dẫn, thì nên áp dụng cách cai võng cho bé để an toàn hơn.
Ưu điểm:
Nôi điện bề mặt bằng phẳng, làm bằng các loại vải thoáng mát, không ảnh hưởng hệ xương và đường thở của trẻ khi ngủ. Ngoài ra ưu điểm rất tuyệt vời nữa là nôi điện có nhiều chế độ điều chỉnh rung, đưa võng tự động, các mẹ sẽ rất nhàn nhã khi sử dụng.
3. Tá hỏa về tác hại của việc nằm võng ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ
Nằm võng ảnh hưởng đến hình dạng đầu và cột sống của trẻ.
Khi trẻ mới sinh ra thì tất cả các cơ quan đều còn non yếu và đang tập thích nghi với môi trường sống bên ngoài bụng mẹ. Nếu mẹ cho trẻ nằm võng quá sớm thì vô tình phá vỡ sự định hình, định dạng của đầu, lồng ngực và cột sống của trẻ. Do trong khi nằm võng trẻ thường nằm nghiêng về một phía nếu mẹ không để ý có thể làm một bên đầu bị móp méo, không cân xứng. Lúc đó mẹ thường lót gối để cải thiện tình trạng này nhưng lại làm cho trẻ khó chịu, dễ bị trẹo cổ.
Mặt khác, khi nằm võng thường là nằm cong người. Khi ấy, cột sống của bé còn rất mềm, dẻo sẽ định hình theo tư thế nằm. Lâu dần, khi cột sống cứng và chắc hơn thì sẽ rất khó thay đổi hình dạng cột sống. Từ đó gây nên tình trạng cong vẹo cột sống, “lưng tôm”, hay còng như nhiều người vẫn gọi.
Nằm võng gây ảnh hưởng hệ thần kinh
Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ có hệ thần kinh chưa hoàn thiện và còn rất non nớt, chưa bám chắc vào hộp sọ. Khi mẹ cho bé nằm võng thường có thói quen đung đưa cho trẻ dễ ngủ. Thói quen đó tưởng từng như vô hại nhưng lại gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ thần kinh. Nhẹ là thần kinh chậm phát triển, trẻ chậm chạm, tư duy yếu kém, rối loạn ngôn ngữ, giảm trí lực và thị lực. Nếu lâu dài có thể mắc hội chứng rung lắc là một dạng chấn thương não bộ rất nguy hiểm.
Ngoài ra, khi trẻ nằm võng mà bị rung lắc nhiều sẽ làm cơ thể mệt mỏi khiến trẻ chìm vào giấc ngủ. Mặc dù ngủ nhưng trẻ luôn giật mình, khóc thét, hai tay luôn nắm chặt, … những biểu hiện đó chứng tỏ bé đang sợ hãi. Nếu kéo dài tình trạng này thì não bộ cũng sẽ chịu ảnh hưởng không tốt.
Nằm võng làm hạn chế vận động ở trẻ.
Khi ngủ trên võng, trẻ sẽ chỉ giữ mãi một tư thế trong lúc ngủ. Võng thường ôm lấy hai bên người của trẻ, và khá là khó khăn để thay đổi tư thế nằm mà không thức giấc. Vì thế, dù bé ngủ sâu, ngủ lâu nhưng cơ thể không thoải mái, có cảm giác ê ẩm, nhức mỏi sau khi thức dậy. Vì thế trẻ thường quấy đạp, la khóc, lật người, hay thay đổi tư thế sau khi dậy. Vậy nên, nhớ tìm cách cai võng cho bé càng sớm nhé các mẹ.
Dễ gặp tai nạn khi để con trên võng.
Khi trẻ nằm võng dù là thức hay ngủ đều có khả năng gặp tai nạn bất kì lúc nào. Do những hành động vô thức của trẻ như xoay người, lật người, quẫy đạp, … dễ làm chúng bị té ngã, vướng ngón tay, ngón chân vào các mắt võng gây nên hậu quả nghiêm trọng. Dù cho các mẹ có đề phòng, ngăn ngừa như thế nào đi nữa thì vẫn có lúc nào đó ngoài ý muốn. Không phải lúc nào cũng an toàn tuyệt đối được.
Tạo cho trẻ thói quen không tốt.
Ngủ võng lâu dài sẽ khiến bé phụ thuộc vào chiếc võng. Những lúc khó chịu, quấy khóc đều phải đưa võng thay vì ôm và dỗ dành bé. Vào mùa hè thì thời tiết nóng bức không chỉ cả ngày mà còn về đêm. Khi ấy nhiều mẹ phải cho con nằm võng cả ngày lẫn đêm để bé ngủ. Hay khi đi đâu đó mà không có võng theo trẻ hay gắt ngủ, quấy khóc, ngủ không ngon. Từ đó, việc sử dụng võng sẽ trở thành lệ thuộc vào võng. Tạo cho trẻ thói quen không tốt, không chỉ ảnh hưởng bé mà còn cả những người xung quanh.
Nguy cơ mắc hội chứng rung lắc
Một dạng ảnh hưởng thần kinh nữa được gọi là hội chứng rung lắc, chúng sinh ra trong quá trình đua đưa võng quá nhiều và đôi khi mạnh tay của mẹ. Ở độ tuổi sơ sinh hệ thần kinh chưa hoàn thiện, các chấn động mạnh đều ảnh hưởng xấu đến sự phát triển sau này.
Lắc trẻ liên tục không phải là cách ru ngủ đúng mà còn có thể khiến não tổn thương từ đó gây ra những tình trạng mà khi lớn lên bé gặp phải không ai mong muốn như: trí tuệ kém phát triển, động kinh, rối loạn ngôn ngữ, giảm thị lực,…
4. Nằm võng đúng cách như thế nào?
Từ lâu, võng đã rất được ưa chuộng và sử dụng phổ biến. Mọi người thường mắc võng ra sân vườn để nằm ngủ, thư giãn hoặc hóng mát vào mùa hè. Vừa nằm võng vừa nghe nhạc hay đọc sách, xem báo, xem tivi…sẽ mang lại cảm giác tuyệt vời, cơ thể được thả lỏng tối đa. Tuy nhiên cần lưu ý rằng, cần phải nằm võng đúng cách để tốt cho sức khỏe và ngăn những tác hại không đáng có. Áp dụng ngay những cách nằm võng đúng dưới đây.
Không buộc dây võng quá căng
Thông thường thì bé sơ sinh không chịu nằm giường. Do đó, bạn cũng có thể cho còn mình nằm võng thời gian đầu cũng được, nhưng nhớ không buộc dây quá căng.
Nhiều người cho rằng việc buộc võng càng căng, càng chặt sẽ càng đảm bảo an toàn khi ngủ. Thế nhưng thực tế lại không phải vậy. Đôi khi không phải cứ buộc chặt và căng thì mới tạo sự chắc chắn, chỉ cần buộc chắc chắn chỗ thắt nút dây võng là được. Thay vào đó, hãy buộc võng có độ võng trũng nhất định.
Bởi vì khi buộc quá căng và chặt vô tình sẽ gây ra hiệu ứng kén. Nó khiến cho chiếc võng bị bóp lại giống như chiếc kén. Buộc càng căng chặt thì mặt lưới võng càng bị bóp nhỏ lại. Do đó, khi người nằm xuống sẽ bị bóp vai và cong lưng một cách khó chịu.
Tốt nhất nên buộc võng có độ trũng xuống như hình mặt cười. Phần dây võng và trụ buộc dây võng tạo một góc khoảng 30 độ sẽ là lý tưởng nhất. Đây là mẹo quan trọng nhất để giúp bạn nằm võng thoải mái hơn. Độ võng sâu cũng làm giảm trọng tâm, giúp võng ổn định hơn và khó rơi ra ngoài hơn.
Nếu là loại võng xếp, võng thường có các thanh chống cho khung võng gọi là tay chống. Trên mỗi tay chống sẽ có 3 đến 4 rãnh như là các gờ để điều chỉnh độ cao thấp cho võng. Để võng vững chãi và không bị chông chênh thì cần phải chỉnh tay chống nằm ở các gờ bằng nhau. Khi đó, mặt võng được thăng bằng và có độ cao so với mặt đất đều nhau. Thường ở võng xếp thì nhà sản xuất đã đưa ra các mức độ cao phù hợp để sử dụng, chỉ cần điều chỉnh theo hướng dẫn là được.
Nằm ngủ với tư thế đúng
Để võng cân bằng và không bị nghiêng, đổ, rơi ra ngoài khi ngủ thì nên ngủ ở giữa lưới võng. Không nằm nghiêng sang một bên hoặc lệch lên hoặc xuống một đầu võng, nó sẽ khiến cho bạn không có tư thế nằm ngủ đúng và thoải mái.
Nhiều thường nằm võng ở giữa và thẳng so với hai đầu võng. Nhưng khi nằm với tư thế thẳng trên võng thì sẽ tạo thành một độ trũng nhất định. Lúc này lưng của bạn chịu một áp lực lớn và dễ bị đau mỏi lưng và cột sống. Phần đầu sẽ bị nâng lên cao hơn khiến cho tuần hoàn máu lên não gặp khó khăn, não bộ hoạt động kém hiệu quả và dễ bị chóng mặt, hoa mắt, nhức đầu khó chịu khi nằm ngủ. Các triệu chứng này đặc biệt rõ rệt ở những người mắc chứng rối loạn tiền đình, huyết áp thấp…Ngoài ra, ở tư thế nằm thẳng này thì phần bụng có độ gập lại nhất định khiến việc hít thở cũng khó khăn hơn, do xương cột sống bị cong nên đè ép lên phổi.
Lời khuyên dành cho các bạn là nên nằm chéo trên chiếc võng. Di chuyển chân của bạn sang phải và di chuyển đầu của bạn sang trái. Nếu bạn đã treo võng đúng cách thì khi ngủ với góc nghiêng chéo này bạn sẽ thấy rằng bạn có thể nằm gần như bằng phẳng không khác gì nằm trên giường nhưng với một sự nhẹ nhàng hơn.
Lúc này bạn sẽ dễ dàng hít thở, đồng thời võng cũng giúp phân tán áp lực lên cơ thể đồng đều. Nói cách khác, lưới võng nâng đỡ cơ thể tốt hơn, khiến cho áp lực của cơ thể ít hơn. Người nằm sẽ thấy thoải mái và được thả lỏng. Tay chân, lưng, cổ, vai gáy không bị đè ép. Cột sống cũng được duy trì ở tư thế thẳng tự nhiên, giảm nguy cơ bị cong vẹo và đau nhức lưng.
Nâng phần một bên võng lên cao hơn
Không cần vội áp dụng cách cai võng cho bé, nhưng phải để trẻ ngủ đúng cách. Trong một số trường hợp, cơ thể bé có thể trượt tự nhiên đến giữa võng, điều này đôi khi có thể gây khó chịu.
Mặt khác, nó cũng khiến cho chiếc võng bị lệch đi. Để tránh bị trượt và lệch mặt lưới võng hãy thử nâng một bên dây của của võng cao hơn so với bên còn lại. Điều này giúp giữ cho phần thân nặng hơn của bạn không bị trượt vào giữa, tạo nên sự cân bằng và thăng bằng cho chiếc võng.
Sử dụng gối đầu và miếng đệm kê chân
Khi bạn ngủ trên võng thì cảm giác cơ bắp phần chân của bạn bị căng ra và gây nhức mỏi khi thức dậy. Thêm vào đó, khi nằm thẳng thì áp lực lên phần lưng và cột sống cũng sẽ nhiều hơn. Để giảm áp lực cho chân, lưng và cột sống thì bạn nên sử dụng một miếng đệm để kê phần đầu gối. Có thể dùng miếng lót, một cái chăn gấp lại hoặc một chiếc gối nhỏ đặt bên dưới đầu gối. Cách này giúp giảm áp lực lên các bộ phận như bắp chân, lưng và cột sống. Đồng thời khi kê chân ngủ bé sẽ thấy thoải mái hơn và ngủ ngon hơn.
Cùng với đó, bạn cũng nên sử dụng gối đầu để giữ cho phần cổ và đầu được nâng đỡ tốt hơn. Mặt khác, nó cũng giúp cổ và đầu không bị vẹo hay lệch sang một bên khi ngủ, tránh đau mỏi cổ khi thức dậy.
Một số lưu ý để đảm bảo an toàn khi sử dụng võng
Để tránh bị ngã nguy hiểm, đừng treo võng cách mặt đất quá cao. Khi nằm xuống thì phần trũng xuống của võng so với mặt đất cách khoảng 45cm là phù hợp.
Không treo võng trên mặt nước, gần các hố đất, vực sâu, con dốc. Không treo võng phía trên bàn hoặc các vật sắc nhọn.
Không mắc võng vào các vật có thể di chuyển như xe kéo, xe đẩy…Không treo trên cành cây khô, cây chết.
5. Lợi ích khi nằm võng đúng cách
Nằm võng sẽ có hai mặt lợi và hại. Nếu nằm võng đúng cách sẽ mang lại rất nhiều lợi ích, trong khi nằm sai cách sẽ đem tới những nguy hại nhất định. Chúng ta cũng đã tìm hiểu cách nằm võng đúng ở trên. Vậy tại sao phải nằm võng đúng cách? Nó có ý nghĩa như thế nào tới sức khỏe?
Chuyển động đung đưa của võng có thể khuyến khích giấc ngủ sâu hơn. Khẳng định này đã được chứng minh trong một nghiên cứu nhỏ năm 2011. Theo đó, có 12 người đàn ông thực hiện thí nghiệm, họ ngủ trưa 45 phút trên giường và võng vào hai ngày khác nhau. Kết quả cho thấy những người ngủ trưa trên võng sẽ chuyển từ trạng thái tỉnh táo sang ngủ nhanh hơn và giấc ngủ kéo dài hơn.
Theo các nhà nghiên cứu, chuyển động đung đưa của võng có thể tạo ra nhịp điệu ảnh hưởng tới giấc ngủ, giúp trẻ có giấc ngủ sâu hơn. Hơn nữa các mẹ cũng có thểm tham khảo thêm về cách làm võng cho bé đơn giản tại nhà.
Sự đung đưa nhẹ cũng có thể thúc đẩy sự thư giãn bằng cách tạo ra cảm giác êm dịu. Cũng vì vậy mà võng cũng được cho rằng sẽ giúp cải thiện chứng mất ngủ hiệu quả.
Nghiên cứu thực hiện ở giấc ngủ trưa có thời gian ngắn mà không phải là giấc ngủ vào ban đêm. Mặt khác, nhiều người cho rằng việc ngủ quá nhiều trên võng khiến gây ra nhiều bệnh lý về xương khớp và cột sống. Vì vậy, các chuyên gia cũng khuyến cáo mọi người nên ngủ võng chỉ vào thời gian ngắn. Không nên ngủ võng qua đêm vì chưa thực sự chứng minh được tác dụng của nó trong thời gian dài.
6. Hướng dẫn cách cai võng cho bé an toàn và hiệu quả
Có khá nhiều mẹ đã gặp phải trường hợp éo le khi con mình bị “nghiện võng”. Các mẹ thường mách nhau một số cách để “cai võng” cho bé. Tuy nhiên việc đó rất khó, cần có sự kiên trì và cứng rắn.
Cai võng thần tốc
Đó chính là bỏ mặc con tự ngủ ( còn gọi là cry-it-out). Cốt lõi của phương pháp này chính là để con khóc, mệt quá sẽ tự ngủ thiếp đi.
Bỏ mặc con khóc mệt quá tự ngủ, có vẻ hơi phũ phàng nhưng thực tế là vậy. Cách này cũng có rất nhiều mẹ áp dụng khi cai sữa cho con
Do đó, để thành công đòi hỏi các mẹ phải có tinh thần thép. Vì con sẽ khóc rất dữ dội. Nếu mẹ nào xót con thì khó lòng thực hiện.
Ưu điểm : Thời gian cai võng cho con rất nhanh, thường có kết quả chỉ sau 3 đến 4 ngày.
Nhược điểm: Con bị tách đột ngột ra khỏi chỗ ngủ quen thuộc nên khóc nhiều và lâu.
Để làm theo phương pháp này, cần một số điều kiện cần và đủ sau:
– Bản thân bé phải khỏe mạnh, không mắc các bệnh về hô hấp như hen xuyễn, viêm phế quản, viêm phổi…
– Có sự đồng lòng nhất trí của ông xã. Ngoài ra các mẹ phải là người cứng rắn, tinh thần thép chịu đựng được tiếng khóc của con.
– Ở độc lập, không sống chung cùng bố mẹ, ông bà. Vì ông bà rất thương cháu, nên các mẹ sẽ không thể thực hiện được nếu ở chung 3 thế hệ.
Trực tiếp cho bé nằm trên mặt phẳng
Với cách làm này, khoảng 2 đến 3 ngày đầu bé thường khó ngủ và quấy khóc liên tục. Mẹ có thể ôm hay bế ru bé cho đến khi bé ngủ say rồi mới đăt xuống. Đối với mẹ nào cứng rắn hơn thì trực tiếp cho bé nằm xuống giường hoặc chiếu để bé tự ngủ. Nhưng bé có thể quấy khóc, la làng rất lâu và đến khi nào mệt thì bé mới ngủ thiết đi.
Cách tập trẻ ngủ giường trên mặt phẳng, không nên sử dụng cho những bé ở trong gia đình 3 thế hệ. Bởi sẽ có sự phản đối và ngăn cấm của ông bà nên rất khó thực hiện. Cách làm này có thể gây mất đoàn kết gia đình nên các mẹ cần cân nhắc.
Giảm thời gian cho bé nằm võng từ từ
Là cách cai võng cho bé được nhiều mẹ quan tâm. Các mẹ quan sát và tính toán xem bé nhà mình thường nằm một ngày thì khoảng bao nhiêu thời gian nằm trên võng rồi sau đó lên mốc thời gian để giảm dần số lần bé nằm võng từ từ.
Đầu tiên mẹ cần hạn chế thời gian bé nằm chơi trên võng bằng cách thu hút sự chú ý của trẻ ở các nơi khác. Cho trẻ chơi ở trên mặt phẳng với nhiều loại đồ chơi và chơi cùng với bé. Khi bé quấy khóc, la hét không dùng đến võng để “cứu cánh”. Chỉ cho bé nằm võng khi trẻ thực sự buồn ngủ
Tiếp theo, là hạn chế thời gian bé ngủ trên võng. Giấc ngủ của trẻ thường chia làm 2 phần: ngủ động và tĩnh. Khi mới bắt đầu ngủ bé hay giật mình, ngọ nguậy để tìm tư thế thoải mái. Lúc này bé rất dễ thức dậy và la khóc nếu bế bé lên. Mẹ để yên cho bé ngủ chừng 10 đến 15 phút khi bé đã thực sự say giấc thì bế bé lên.
Khi bế bé lên mà bé vẫn ngủ yên thì thử đặt bé xuống mặt phẳng để ngủ còn bé quấy khóc thì đặt lại xuống võng ru bé ngủ. Khi đặt xuống mặt phẳng mà bé khóc thì lại bế bé lên ru ngủ chứ không tìm đến võng nữa, đến khi nào bất đắc dĩ thì mới dùng. Lặp lại như vậy cho đến khi bé chịu ngủ trên mặt phẳng.
Khi đã quen với việc ngủ trên mặt phẳng thì mẹ không dùng võng để ru bé ngủ nữa. Thay vào đó nhũng lúc buồn ngủ, mẹ có thể bế bé lên ru rồi đặt luôn bé xuống giường. Khi đặt xuống mà bé khóc thì lại bế bé lên. Sau vài lần thì bé sẽ chịu ngủ yên trên mặt phẳng.
Cách làm này rất tốn công và mất rất nhiều thời gian. Nhưng cũng khá là hiệu quả đối với những bé “nghiện võng” nặng. Qúa trình này thường kéo dài và không có thời gian cụ thể. Tùy theo từng bé mà có thể thay đổi quá trình để bé có giấc ngủ ngon và không phụ thuộc vào võng.
Cho bé nằm nôi, cũi để thay thế
Đây cũng là một giải pháp để “cai võng” cho trẻ. Nôi, cũi cũng có thể đưa. Mẹ chỉ cần chọn và sử dụng nôi cũi có vật liệu lót thông thoáng thì bé sẽ dễ dàng chấp nhận sự thay đổi này. Việc nằm nôi cũng khá an toàn. Một số loại nôi có chế độ rung tự động cũng có thể giúp bé ngủ ngon và sâu giấc. Mẹ có thể cài đặt thời gian rung và tranh thủ làm công việc khác cũng rất tiện.
Tuy vậy, cách làm này mấy ngày đầu tiên bé có thể ngủ không ngon hoặc bé chưa chấp nhận sự thay đổi này nên mẹ cần chú ý và điều chỉnh.
7. Phương pháp luyện ngủ cho bé mà không cần võng
rẻ sơ sinh đến 3 tháng tuổi cần thức dậy nhiều lần trong đêm để bú, vì vậy, chỉ rèn bé ngủ qua đêm khi đã được 3 tháng tuổi trở lên. Nguyên tắc như sau:
Tạo không gian ngủ lý tưởng
Phòng ngủ của bé là nhân tố quan trọng, ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ. Do đó, mẹ nên chú ý đến không gian và các trang thiết bị trong phòng. Điều kiện tiên quyết là phòng ngủ nên tối và mát mẻ. Nhiệt độ phòng ngủ lý tưởng cho bé là khoảng 27 – 28 độ C. Nếu trời nóng, mẹ có thể bật quạt cây hoặc quạt trần phe phẩy. Quạt ngoài tác dụng làm mát, còn giúp tạo tiếng ồn trắng giúp trẻ ngủ sâu giấc. Giường cũi cần an toàn và thân thiện đối với trẻ. Đối với trẻ sơ sinh, nên dùng túi ngủ cho bé thay vì dùng những chiếc chăn quấn hờ. Nếu trẻ nằm giường thì cần bố trí thanh chắn an toàn để trẻ không ngã khỏi giường.
Cho bé thời gian tự ru ngủ
Ngày đầu tiên của ‘kế hoạch’ tập cho bé ngủ thâu đêm, nếu giữa đêm bé giật mình tỉnh và khóc toáng thì mẹ đừng vội bế nựng ngay mà hãy dành cho bé khoảng 5 phút để tự ru ngủ trở lại. Sau 5 phút đó, nếu bé vẫn ‘đấu tranh’ dữ dội thì mẹ hãy vào vỗ nhẹ, nói nhỏ dỗ dành khoảng 2 phút rồi lại đặt bé nằm ngủ trở lại dù lúc đó bé có khóc hay không. Nếu 10 phút sau, bé vẫn khóc, thì lại làm như vậy. Rồi khoảng cách giữa những lần đi vào dỗ dành cứ thế thưa dần: 5, 10, 15… phút cho đến khi bé ngủ. Nếu bé thức dậy trong đêm và khóc, thì thực hiện lại từ đầu: 5, 10, 15… phút.
Cứ thế, mẹ tiếp tục kiên trì trong ngày thứ 2 đến ngày thứ 7 và khoảng thời gian chờ đợi ngày càng được kéo dài hơn.
Chỉ cho bé nằm mặt phẳng cho dù bất kì thời tiết nào
Đối với trẻ sơ sinh khi vừa ra tháng hay có nhiều trẻ không muốn nằm giường nữa. Bởi khi mới sinh ra các mẹ thưởng ủ ấm, và lót nệm, lót mền cho bé. Khi đã quen với thời tiết và thân nhiệt bé đã ổn định thì việc nằm trên tấm lót, trên nệm sẽ là phần lưng bé bị bí hơi, dễ ra mồi hôi.
Mẹ có thể thay áo ngắn tay, quần đùi cho bé mặc, chọn vật liệu thoáng mát, thấm hút mồ hôi để bé dễ chịu. Mẹ cũng có thể cho bé nằm ra giường, chiếu mà không cần lót nữa. Khi trời nóng, có thể cho bé nằm chiếu trúc, giường lưới, chõng tre để ngủ và chỉ cho bé nằm trên mặt phẳng để hình thành thói quen và dễ dàng vận động.
Tóm lại, phương pháp luyện ngủ cho bé điều độ là cách cai võng cho bé. Tuy nhiên việc sử dụng võng cho bé cần đúng cách, đúng thời gian và đúng địa điểm. Không được lạm dụng quá sẽ gây nên nhiều hậu quả nghiêm trọng. Hãy chú ý sức khỏe của bé, không nên suy nghĩ theo cảm tính và lợi ích của bản thân. Đối với trẻ cần tỉ mỉ, kiên nhẫn và chịu khó.
Ngủ theo một trình tự nhất định
Mẹ có thể dạy cho bé một thói quen ‘đặc biệt’ trước khi đi ngủ. Ví dụ như: mặc cho bé bộ đồ yêu thích và đặt bé vào nôi sau khi đã tắt hết đèn. Trước khi đặt bé vào nôi, có thể đọc cho bé nghe một câu chuyện hoặc hát ru để giúp các giác quan của bé hoạt động chậm lại.
Ngoài ra, mẹ cũng cần chú ý tới những thứ có thể dụ bé nhanh chìm vào giấc ngủ . Chẳng hạn, đối với một số bé, việc tắm có thể là ‘liều thuốc’ thư giãn vô cùng hiểu quả. Một số bé khác lại thích nghe tiếng ro ro của quạt máy…
Kết luận:
Thông qua những phân tích ở trên, chúng ta nhận thấy rõ đằng sau võng ẩn chứa nhiều nguy cơ không tốt đến trẻ. Vì thế, cách cai võng cho bé càng sớm là biện pháp hữu hiệu. Đừng thấy con mình ngủ ngoan trong võng, mà quên đi tác hại. Từ đó, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của trẻ. Chúc các mẹ thành công!!!
